جلسه هیات وزیران در مورخ 1380/11/21 بنا به پیشنهاد شماره3738/8/1 مورخ 1379/8/1 وزارت کشور و به استناد تبصره (2) مادهواحده قانون تاسیس دهیاریهای خودکفا در روستاهای کشور - مصوب1377 - اساسنامه، تشکیلات و سازمان دهیاریها را به شرح ذیل تصویبنمود:
فصل اول ـ کلیات
ماده :1محدوده خدماتی هر دهیاری به پیشنهاد مشترک دهیار وشورای اسلامی روستا - که در این اساسنامه شورا نامیده میشود - وموافقت شورای اسلامی بخش یا جانشین قانونی آنها تعیین میشود و پساز کسب نظر از دستگاههای فنی ذیربط و تعیید استاندار قابل اجرا است.
تبصره - در صورتی که محدوده قانونی روستا قبلاً به وسیلهدستگاههای ذیربط تعیین شده باشد تا تعیین محدوده جدید، محدودهقبلی قابل استناد است.
ماده :2 دهیاری نهاد عمومی غیر دولتی محسوب میشود. دارایشخصیت حقوقی مستقل است و به صورت خودکفا اداره میشود.
ماده :3 هر دهیاری دارای درجهای خواهد بود که با توجه به حجم کار،درآمد، جمعیت و وسعت روستا تعیین و پس از کسب نظر از وزارت جهادکشاورزی از طریق وزارت کشور ابلاغ میشود.
ماده :4 کلیه مکاتبات دهیاری فقط با امضای شخص دهیار معتبراست.
ماده :5 دهیار طبق بند (م) ماده (68) قانون تشکیلات، وظایف وانتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران - مصوب 1375 - (کهدر این اساسنامه، قانون شوراها نامیده میشود) برای مدت چهار سال توسطشورا انتخاب و برای صدور حکم به بخشدار معرفی میشود و انتخاب مجدد وی بلامانع است.
تبصره 1ـ یک نسخه از حکم دهیار توسط بخشداری به واحد مربوط دراستانداری ارسال میشود.
تبصره 2ـ واحدهای ذیربط در استانداریها مکلفند فهرست اسامیکلیه دهیاران و خلاصه وضعیت آنها را تنظیم و به اداره ذیربط در وزارتکشور ارسال نمایند. همچنین هر گونه تغییر و اصلاحی باید به اداره یاد شدهاعلام شود.
ماده :6 خدمت دهیار در موارد زیر به پایان میرسد:
1ـ حجر دهیار
2ـ از دست دادن هر یک از شرایط احرازسمت دهیار به تشخیص شورا
3ـ قبول استعفای دهیار توسط شورا
تبصره: در صورت عدم قبول استعفا از طرف شورا، دهیار میتواند بعداز پانزده روز از تاریخ اعلام، استعفای خود را به دفتر بخشداری ارسال کند وشورا موظف است حداکثر قبل از اتمام مدت، دهیار جدید را انتخاب و جهتصدور حکم به بخشدار معرفی نماید.
4ـ عزل دهیار با اکثریت آرای اعضای شورا با رعایت آییننامهها ومقررات مربوط .
5ـ عدم حضور در محل خدمت بیشتر از پانزده روز بدون کسب مجوز ازرییس شورا یا نداشتن عذر موجه به تشخیص شورا.
ماده :7 کارکنان دولت، سازمانها و مؤسسات وابسته به دولت،مؤسسات عمومی غیر دولتی و دولتی و سازمانهای وابسته به آنهامیتوانند به عنوان معمور به خدمت در سمت دهیار انجام وظیفه نمایند وپس از خاتمه دوره خدمت با رعایت مقررات استخدامی مربوط به سازمانمحل خدمت اولیه خود بازگردند و مدت معموریت آنها جزء سوابق خدمتیمرتبط آنان محسوب میشود؛ چنانچه دهیار از بین مستخدمان وزارتخانههایا مؤسسات یاد شده انتخاب نشده باشد پس از برکناری یا خاتمه دورهقانونی یا استعفای او، دهیاری، وزارت کشور و سایر مراجع ذیربط در قبالاو هیچ گونه تعهد استخدامی نخواهند داشت.
تبصره 1ـ هرگاه یکی از کارمندان وزارتخانهها و مؤسسات دولتیموضوع این ماده برای تصدی دهیاری انتخاب شود و خود او راضی باشد،اداره متبوع کارمند مکلف است با معموریت او موافقت کند.
تبصره 2ـ دهیار میتواند همزمان با تصدی مسیولیت دهیاری بهفعالیت آموزشی خود نیز ادامه دهد.
ماده 8 : در فاصله بین برکناری دهیار یا استعفاء یا خاتمه خدمت او تا انتخاب دهیار جدید که نباید بیش از کارکنان دهیاری به انتخاب شورا به عنوان سرپرست دهیاری انجام وظیفه می نماید .
فصل دوم - وظایف
ماده 10: وظایف تفصیلی دهیار و دهیاری جهت اداره و حفظ توسعه پایدار روستا براساسقانون شوراها و با رعایت قوانین و مقررات مربوط به شرحزیر است:
1- بهبود وضع زیست محیطی روستا.
2-کمک به شورا در خصوص بررسی و شناخت کمبودها، نیازها و نارساییهای اجتماعی،اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و اموررفاهی روستا و تهیه طرحها وپیشنهادهای اصلاحی و عملی در زمینههای یاد شده و ارایه آن به مسؤولان ذی ربط جهتاطلاع و برنامه ریزی و اقداملازم.
3-تشویق و ترغیب روستاییان به انجام اقدامات لازم در جهت رعایت سیاستهای دولت.
4-مشارکت و همکاری با شورا در جهت پیگیری اجرای طرحهای عمرانی اختصاص یافته بهروستا.
5-همکاری مؤثر با سازمان ثبت احوال در جهت ثبت موالید و متوفیات و تهیه آمارمربوط.
6-تأمین اراضی مورد نیاز مرتبط با اهداف و وظایف دهیاری پس از اخذ مجوز قانونی.
7-همکاری مؤثر با مسؤولان ذی ربط در جهت حفظ و نگهداری منابع طبیعی واقع درمحدوده قانونی و حریم روستا.
8-تشویق و ترغیب روستاییان به توسعه صنایع دستی و اهتمام به ترویج، توسعه وبازاریابی محصولات کشاورزی و دامی روستا.
9-اجرای مصوبات شورا.
10- همکاری با نیروی انتظامی و ارسال گزارش پیرامون وقوع جرایم و اجرای مقرراتخدمت وظیفه عمومی، حفظ نظم عمومی و سعی در حلاختلافات محلی.
11-اعلام فرامین و قوانین دولتی مربوط و پیگیری حسن اجرای آنها.
12- مراقبت و حفظ و نگهداری اموال و تأسیسات عمومی در اختیار دهیاری.
13-همکاری با سازمانها و نهادهای دولتی و ایجاد تسهیلات لازم برای ایفای وظایف آنها.
14-مراقبت بر اجرای مقررات بهداشتی و حفظ نظافت و ایجاد زمینه مناسب برای تأمین بهداشت محیط.
15-ارسال گزارشهای درخواست شده به شورا در موعد مقرر توسط دهیار.
16-حضور دهیار در زمان و مکان مقرر و پاسخگویی به سؤالات در صورت تقاضای شورا.
17-ارسال گزارش ماهانه فعالیتهای دهیاری برای شورا و رونوشت آن به بخشداری.
18-تهیه تعرفه عوارض با همکاری شورا و ارایه آن به شورای اسلامی بخش به منظورتصویب و طی سایر مراحل قانونی.
19-وصول عوارض مصوب مراجع قانونی و مصرف آن در موارد معین.
20- مراقبت بر وضعیت بهداشتی گرمابهها، نانواییها، قصابیها، قهوه خانهها و فروشگاههای مواد غذایی و بهداشتی براساس ضوابط و مقرراتمربوط و معرفی اماکن غیر بهداشتی به مسؤولات ذی ربط.
21-برآورد و تنظیم و ارایه بودجه سالانه دهیاری و متمم و اصلاح آن به شورا جهت تصویب.
22-اهدا و قبول اعانت و هدایا به نام روستا با تصویب شورا.
23-فراهم نمودن زمینه ایجاد خیابانها، کوچهها، میدانها، پارکها، فضاهای سبز، ورزشی و آموزشی، مراکز تفریحی عمومی و مجاری آب و توسعهمعابر و اجرای آنها از طریق دهیاری و همکاری در زمینه طرح بهسازی روستا.
24-تنظیف و نگهداری و تسطیح معابر و انهار عمومی و مجاری آبها و فاضلاب ولایروبی قنوات مربوط به روستا و تأمین آب و روشنایی در حدامکان.
25-کمک در احداث تأسیسات تولید و توزیع آب، برق و مخابرات و تعیین نرخ آن درروستا تا زمان اقدام مراجع ذی ربط (وزارتخانههای جهادکشاورزی، نیرو، پست وتلگراف و تلفن و شرکت آب و فاضلاب روستایی(
26-مراقبت بر بهداشت ساکنان روستا و تشریک مساعی با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای واکسیناسیون در جهت پیشگیری ازبیماریهای واگیر.
27-جلوگیری از تکدی گری و واداشتن متکدیان به کار.
28-انجام معاملات دهیاری اعم از خرید و فروش اموال منقول و غیرمنقول، مقاطعه، اجاره و استجاره.
29-ایجاد و سازماندهی غسالخانه و گورستان و تهیه وسایل حمل اموات و مراقبت در انتظام امور آنها.
30-اتخاذ تدابیر لازم برای حفظ روستا از خطر سیل و حریق و رفع خطر از بناها و دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر و اماکن عمومی وتسطیح چاهها و چالههای واقع در معابر براساس مصوبات شورا.
31-همکاری در جلوگیری از شیوع بیماریهای انسانی و حیوانی واگیر و مشترک انسان و دام، اعلام مشاهده این گونه بیماریها به مراکز بهداشتیدرمانی و دامپزشکی محل یا سایر مراکز ذی ربط، اهتمام به دور نگهداشتن بیماران مبتلا، معالجه و دفع حیوانات مبتلا به امراض واگیر، بلاصاحب یامضر.
32-تشریک مساعی با سازمان میراث فرهنگی در حفظ بناها و آثار باستانی روستا و همکاری با مسؤولان ذی ربط برای اداره، احداث، نگهداری و بهرهبرداری از تأسیسات عمومی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و رفاهی مورد نیاز روستا در حد امکانات.
33-صدور پروانه برای ساختمان هایی که در محدوده قانونی روستا ساخته میشوند با رعایت مقررات مندرج در آییننامه مربوط به استفاده از اراضیاحداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها موضوع تصویبنامه شماره 4940 مورخ1355.02.22 و سایر مقررات.
34-همکاری با شورای بخش و بخشداری به منظور بررسی و صدور پروانههای کسب.
35-معرفی خانوادههای بی سرپرست و بی بضاعت به سازمان بهزیستی کشور و کمیته امداد امام خمینی و مساعدت به آنها در حد امکانات.
36-همکاری در نگهداری و تسطیح راههای واقع در حریم اراضی روستا از طریق خودیاری اهالی روستا و دستگاههای ذی ربط.
37-مساعدت و همکاری با کشاورزان در جهت معرفی محصولات کشاورزی و تولیدات صنعتی و صنایع دستی روستا در مراکز شهری ونمایشگاههای ذی ربط.
38-پیگیری و مساعدت در جهت ایجاد مؤسسات خیریه و صندوقهای قرض الحسنه و مؤسسات فرهنگی.
39-همکاری با واحدهای امدادرسانی در هنگام وقوع حوادث و سوانح غیرمترقبه و بلایای طبیعی.
40-گزارش پیشرفت یا عدم پیشرفت فیزیکی طرحها به شورا و بخشدار و پیشنهاد راه کارهای مناسب برای تسریع در اجرای آنها در جهت اجرای بند(هـ) ماده (68) قانون شوراها.
41-همکاری با دستگاههای ذی ربط در جهت تهیه و اجرای طرح هادی روستا و تهیه پیشنهادهای لازم و تعیین کاربری اراضی واقع در روستا به منظورگنجاندن آنها در طرح هادی و اجرای ضوابط مصوب مربوط با موافقت شورا.
42-مراقبت و اهتمام کامل در نصب برگه قیمت بر روی اجناس و اجرای تصمیمات شورای اسلامی بخش و روستا نسبت به ارزانی و فراوانیخواروبار و مواد مورد احتیاج عمومی و جلوگیری از فروش اجناس فاسد شده و معدوم نمودن آنها با هماهنگی مراجع قانونی ذی ربط.
43- همکاری با مراجع ذی ربط در جهت تسهیل دسترسی مردم روستا به آرد و نان مرغوب.
44-پیگیری و ایجاد زمینه نظارت بر امور بهداشتی روستا از قبیل کشتار بهداشتی دام و عرضه گوشت.
45- اجرای مقررات دهیاری که جنبه عمومی دارد و به تصویب شورا و تأیید شورای اسلامی بخش رسیده و پس از اعلام برای کلیه ساکنان روستا لازمالرعایه است.
46- پیشنهاد نامگذاری معابر و اماکن و تأسیسات روستا به شورا جهت بررسی و ارایه آنها به شورای اسلامی بخش جهت سیر مراحل لازم.
47- شناسایی زمینههای اشتغال و مساعدت در جهت تأمین کار برای افراد جویای کار با همکاری دستگاههای ذی ربط.